A-09.05.04 De stad regisseert de 4de pijler van het inburgeringstraject: participatie en sociale netwerking

Het doel van inburgering is om mensen die naar België migreren, zelfredzaam te maken en hen de kans te geven om volwaardig deel te nemen aan de samenleving. Het huidige inburgeringstraject bestaat uit drie pijlers: lessen Nederlands, maatschappelijke oriëntatie en trajectbegeleiding (begeleiding naar werk, verdere studies ...).
Daar komt nu een vierde pijler bij. De inburgeraar krijgt een bijkomend traject op maat om zijn/haar sociaal netwerk en participatie te versterken. Het gaat over een bijkomend traject van 40 uur. Dit kan via een buddyproject; een stage bij een bedrijf, vereniging, organisatie of lokaal bestuur; toeleidingstraject in het vrijwilligerswerk; taalstages; een kennismakingstraject in cultuur-, jeugd-, sportvereniging, woonzorgcentrum, lokaal dienstencentrum, buurtwerking.
Lokale besturen krijgen de regie over deze vierde pijler. Op termijn wordt de vierde pijler opgenomen in het integratiedecreet.

Met subsidies van de Vlaamse overheid en AMIF loopt/liep in Eeklo een proeftuin om deze vierde pijler van het inburgeringstraject uit te bouwen: Eeklose inburgeraars die niet meteen perspectief hebben op werk/opleiding, volgen een individueel traject waarbij ze professioneel begeleid worden naar groepsactiviteiten en/of vrijwilligerswerk. Doorheen het traject worden de inburgeraars zelfredzaam en ze worden versterkt zodat ze een sociaal netwerk kunnen opbouwen en participeren in onze samenleving. Daarbij zal er ook specifiek ingezet worden op inclusieve werkvloeren.

Stand van zaken - indicator

Stand van zaken

2023: Sedert 01/01/2023 is een inburgeraar (die niet werkt en/of studeert) verplicht 40 uren deel te nemen aan activiteiten opdat zijn participatie en netwerk in de samenleving versterkt worden. De activiteiten die de inburgeraar onderneemt, moeten plaatsvinden in een Nederlandstalige context en moet een sociale activiteit zijn waar de inburgeraar nieuwe mensen kan leren kennen. De vierde pijler, ofwel het participatietraject, is een onderdeel van het inburgeringscontract. De trajectbegeleiders van het Agentschap Integratie en Inburgering geven de inburgeraars de nodige informatie over allerhande activiteiten in Eeklo. Het lokaal bestuur van Eeklo staat in voor het ontsluiten van het aanbod. 

Er werd een voltijdse taal- en inburgeringscoach aangeworven (start 01/04/2023). Deze persoon ontsluit het aanbod van de vierde pijler en ondersteunt vrijetijds- en ondersteunende diensten in het wegwerken van drempels naar anders- en laagtaalvaardige personen. 

Er werd een extra voltijdse integratieconsulent aangeworven om onder meer in te staan voor de extra trajecten die zullen vloeien vanuit deze verplichte vierde pijler. Na deze aanwerving zijn er twee integratieconsulenten werkzaam bij OCMW Eeklo. 

De voorbereiding van een nieuwe buddywerking werd gestart in augustus 2023. De buddywerking is een ideale activiteit voor inburgeraars die het participatietraject hebben opgenomen in hun inburgeringscontract. Bij het buddyproject wordt een anderstalige nieuwkomer gekoppeld aan een Nederlandstalig persoon die Eeklo goed kent. De focus ligt op vrijetijdsbeleving. Samen gaat het duo gedurende 40 contacturen op stap met elkaar. Zij kunnen samen allerhande activiteiten doen, zoals: gaan wandelen, sporten, gaan eten, naar de zee, naar steden ... alle activiteiten samen zijn goed. Wanneer er hulpverleningsvragen komen, zal de buddy deze afblokken. De integratieconsulent zal hierbij ondersteunen. Op geregelde tijdstippen wordt een groepsactiviteit georganiseerd voor alle deelnemende buddyduo's. Op deze manier kan iedereen elkaar leren kennen, uitwisselen over hun ervaringen en opnieuw netwerk vergroten. In 2023 startten 7 duo's op. Eén duo stopte het project vroegtijdig. 
De aanmelding van de anderstalige deelnemers gebeurde voornamelijk door integratieconsulenten, trajectbegeleiders van AgII, maatschappelijk assistenten, projectmedewerkers van het Sociaal Huis of door de inburgeraar zelf. De buddy's werden gerekruteerd d.m.v. sociale media, het Eikenblad, flyers en posters, mond-aan-mond reclame. Het was niet gemakkelijk om buddy's te vinden. 

In 2023 vond overleg plaats met Ligo over oefenkansen Nederlands met onder meer een toelichting van de bestaande oefenkansen aan de projectmedewerkers van het Sociaal Huis. Zo kon er een vlottere toeleiding plaatsvinden. 

Er vond een overleg plaats met de trajectbegeleiders van AgII voor een vlotte doorverwijzing en samenwerking van inburgeraars voor de verplichte vierde pijler. 

Er werd een overzicht van het bestaande vrijetijdsaanbod in Eeklo opgemaakt. In dit overzicht werden allerhande activiteiten opgenomen die in aanmerking komen voor de vierde pijler. Het overzicht werd/wordt gebruikt door o.a. de medewerkers van het Sociaal Huis en de trajectbegeleiders van AgII. Het overzicht wordt up to date gehouden. In november 2023 lanceerde AgII de website ikdoemee.be. Op deze website wordt al het aanbod verzameld voor zowel professionals als inburgeraars. De inburgeraar kan gebruik maken van een filter om de geschikte activiteit te vinden. In Eeklo willen we de koppeling maken tussen de Uitdatabank en ikdoemee.be. Dit kan door middel van taaliconen. Vooraleer deze taaliconen gebruikt worden door de vrijetijdsdiensten, moet er vorming gegeven worden. Deze zal worden georganiseerd in 2024. Vanaf deze vorming zal de databank van ikdoemee.be intensief gebruikt worden in Eeklo. 

Eeklo geeft mee vorm aan een organisatienetwerk 4de pijler op niveau van referentieregio Gent. Er is een werkgroep opgericht met de gemeenten Merelbeke, Wetteren, Deinze, Eeklo, Gent en Agentschap Integratie en Inburgering. 

In 2023 (t.e.m. 30/11) waren er 51 inburgeraars bij wie het participatietraject verplicht was bij aanvang van het inburgeringscontract. Dit wil niet zeggen dat zij ook allemaal het participatietraject zullen/moeten gedaan hebben bij het einde van hun traject. Indien zij tijdens hun inburgeringstraject beginnen werken (met een tewerkstelling van min. 3 maanden en minimum 50% tewerkstelling) worden ze alsnog vrijgesteld van het participatietraject. We zagen dat veel inburgeraars eerst inzetten op Nederlandse lessen en de cursus maatschappelijke oriëntatie. Het participatietraject wordt aangevangen wanneer zij al een basis Nederlands verworven hebben. Hierdoor zagen we in 2023 pas een latere opstart van activiteiten voor het participatietraject, aangezien het pas vanaf januari verplicht was. De meest gekozen activiteit was 'Actief met Taal' van Wijkcentrum De Kring. Enkele inburgeraars kozen voor vrijwilligerswerk op een school (vnl. middagtoezicht en/of toezicht na de schooluren). Er zijn 2 verplichte inburgeraars ingestapt in het buddytraject. 

In 2023 merkten we samen met de trajectbegeleiders van AgII op dat er veel inburgeraars gaan starten met het participatietraject. Het was heel intensief om deze inburgeraars allemaal afzonderlijk te informeren over het beschikbare aanbod. Hierdoor startten we de organisatie van een ontmoetingsmoment over het participatietraject. Dit moment zal plaatsvinden in 2024. 

We namen actief deel aan de stuurgroep van 'Actief met taal' van Wijkcentrum De Kring. De taaloefenkans was heel populair. De maximumcapaciteit (15 deelnemers) werd bijna elke activiteit bereikt.

Om te beantwoorden aan de vraag naar extra oefenkansen Nederlands startten er gesprekken met LDC Zonneheem om ook daar oefenkans Nederlands te organiseren. In 2024 zal er een maandelijkse oefenkans plaatshebben in LDC Zonneheem onder de naam 'Babbelaars'. 

De consulent sociale activering leidde 2 deelnemers van de proeftuin 4de pijler toe tot vrijwilligerswerk binnen stadsdiensten van Lokaal Bestuur Eeklo (Bibliotheek en Zonneheem). 

Status

Financiële tabel 2023