Inspiratienota's

Binnen de inspiratienota vanuit de Seniorenraad werd gekozen om de focus te leggen op de thema’s mobiliteit en wonen. Een vragenlijst met 12 vragen werd bezorgd aan senioren via diverse kanalen. 342 ingevulde vragenlijsten keerden terug. De respondenten waren vrij goed verspreid over Eeklo (enkel Balgerhoeke was beperkt vertegenwoordigd) en van diverse leeftijdsgroepen boven de 60 jaar.

MOBILITEIT

Openbaar vervoer - actiepunten

• Het verder realiseren van de Hoppinpunten aan het station en in Balgerhoeke: infrastructuur is een belangrijke aanzet tot het gebruik van openbaar vervoer; goed leesbare uurregelingen, bij voorkeur digitaal.
• Elke bushalte dient voorzien te zijn van een verhoogde opstapplaats en de omgeving moet voorzien zijn van veilige en toegankelijke trottoirs.
• Er is nood aan info over de alternatieve vervoersmiddelen die beschikbaar zijn in Eeklo. Een mobiliteitsgids kan hierin een oplossing zijn.

Parkeren - actiepunten

• Meer toezicht op het correcte gebruik van mindermobielen parking.
• Bij de heraanleg van de Markt zou het positief zijn om een kiss and ride zone te voorzien.
• Half uur gratis parkeren is positief en moet behouden blijven.
• De toegang naar openbare gebouwen zou beter moeten gemaakt worden, zodanig dat dit voor iedereen goed toegankelijk is.

Veiligheid - actiepunten

• Oversteekplaatsen met zebrapad aan de bushaltes voorzien.
• De verkeerslichten aan het zebrapad ter hoogte van de Markt werken met handbediening, maar de timing van de lichten zit niet goed. Er is een vrij lange wachttijd én er is weinig tijd om het zebrapad over te steken.
• Nood aan een veiligere oversteekplaats ter hoogte van de psychiatrische voorziening Sint-Jan.
• Veilige en goed onderhouden fietspaden zijn nodig om fietsen te stimuleren! 
• Duidelijkere bewegwijzering van fietspaden met de aanduiding van de bestemming.
• Bij fietsstraten is het van groot belang dat er overal meer en duidelijkere aanduiding is, bijvoorbeeld op het wegdek. Sterk visualiseren en onderhouden van fietsstraten is belangrijk.
• Voetpaden zijn op vele plaatsen in heel slechte staat. Verhoging van het budget voor aanleg en onderhoud van voetpaden zou positief zijn.
• Nood aan een echte Ring.

WONEN

Aangepaste woningen - actiepunten

• Er is nood aan meer gebundelde info over de diverse woonmogelijkheden in Eeklo.
• Ontwikkelen van een visie voor woningbouw / woonmogelijkheden in Eeklo, rekening houdend met:
  • Er is nood aan een checklist van basisnoden voor levenslang wonen, zowel bij nieuwbouw als bij renovatie.
  • Stimuleren van samenwonen van jonge en oudere gezinnen in dezelfde buurt / appartementsgebouw. Op die manier kan het kleine helpen verder gestimuleerd worden.
  • Nood aan kleinere, aangepaste én betaalbare woningen voor senioren. Dit hoeft niet in eigendom van de stad te zijn, maar de stad kan voorwaarden opleggen aan bouwheren of de woonmaatschappij.
  • Er zijn tussenkomsten voor woonzorgcentra, maar niet bij een verhuis naar een assistentiewoning. Op heden wordt een assistentiewoning als ‘luxe’ aanzien, maar we willen werken richting levenslang wonen en dan is een assistentiewoning hier noodzakelijk in, of een tussenfase.
  • Momenteel is er te weinig aanbod qua woonvormen voor ouderen. Hierdoor ontstaan er te lange wachttijden. Met de stijgende verzilvering voor ogen is dit belangrijk om hiermee rekening te houden.

Aanwezigheid (basis)voorzieningen - actiepunten

• Er moet bewust stilgestaan worden bij het wegvallen van bestaande infrastructuur zoals een bankautomaat en dergelijke. Dit is echter wel van groot belang om de zelfstandigheid en waardigheid te kunnen behouden.

Veiligheid - actiepunten

• Nood aan nachtverlichting.
• Er is meer controle en opvolging nodig na het uitvoeren van nutsvoorzieningen en bouwprojecten. Voetpaden blijven vaak in erbarmelijke staat achter na dergelijke werken. Het kan een idee zijn om te werken met een waarborg.
• Er is nood aan verhoging van politiecontroles, zowel overdag als ’s nachts.
• Wijkinspecteurs zouden zich meer herkenbaar moeten maken binnen de buurt. Dit door enerzijds deel te nemen aan buurtgerichte initiatieven anderzijds ook door zich te verplaatsen met de fiets in het straatbeeld. Zo is er meer visibiliteit en gelegenheid tot aanspreken.
• Positief: in de politiekrant staan steeds alle wijkinspecteurs vermeld met naam en foto.

BESLUIT:

• Er is nood aan een overkoepelend overleg van seniorenraden in het Meetjesland want er zijn overlappende noden doorheen de verschillende gemeenten. Op die manier kan ook op streekniveau een beleidsvisie ontwikkeld worden.
• Als centrumstad is het belangrijk dat de basisvoorzieningen beschikbaar blijven en bovendien ook toegankelijk zijn.
• Seniorenraad, en met uitbreiding alle adviesraden, moeten meer betrokken worden bij het beleid. Dit is tweeledig: enerzijds is het belangrijk dat de adviesraden effectief om advies gevraagd worden vanuit het beleid. Anderzijds wil de seniorenraad signalen van burgers kunnen opvangen en doorgeven via een spontaan advies. Ook hierbij is het van belang dat dit gehoord wordt en er terugkoppeling komt.
• Participatie moet nog meer op de voorgrond komen bij dossiers die een grote impact hebben op de burger en in ons geval meer specifiek op de oudere inwoner van Eeklo.
• Nood aan een verdere uitwerking van buurtgerichte initiatieven. Hierbij is het van belang dat er een toegankelijke accommodatie is voorzien waarbij ontmoeting kan plaatsvinden. De seniorenraad zal hierbij ook zijn bijdrage leveren door huidige initiatieven mee te ondersteunen. Verder heeft ook het Lokaal Dienstencentrum Zonneheem een belangrijk aandeel bij het verder uitrollen van de buurtwerking in het algemeen. 

• Infopunt voor opvanginitiatieven;
• Nederlands leren en tolken + pictogrammen;
• Opvang voor kinderen met een beperking;
• Vervanging gebouw van Bukinop;
• Opvang tijdens vakanties ook voor kansarmen;
• Wachtlijsten wegwerken in de kinderopvang (zowel 0-3 jaar als BKO);
• Belang van occasionele plaatsen met uitbreiding;
• Meer opvang tijdens vakanties;
• Nieuwe groepsopvang;
• Mentor voor stages.

'Als eerste algemeen punt willen we absoluut AANDRINGEN om, zoals afgesproken in de ‘AFSPRAKENNOTA’ dat er, zonder uitzondering, antwoorden gegeven worden op ingediende adviezen.

Als tweede algemeen punt vragen we bij de aanvang van de nieuwe legislatuur duidelijkheid over voortbestaan van de huidige adviesraden, het voorzittersoverleg 2.0 en duidelijkheid over de ambtelijke ondersteuning voor deze raden/werkgroepen.

Het zal in de planning van dit Voorzittersoverleg 2.0 gezet worden dat wij dit memorandum een eerste maal zullen evalueren na drie jaar Bestuursperiode.'

Deze nota werd geschreven in 2022, na een bestuurswissel. Sommige zaken zijn minder actueel geworden (zoals de verhuis van de administratieve diensten naar het stadscentrum en de fusie). Het blijft wel een advies over de toekomstvisie op de bibliotheek. De adviesraad legde een heel traject af om onderstaand advies onderbouwd af te leveren en hield ook rekening met de bevragingen die gedaan werden vanuit Vlaanderen (zie onderdeel participatietrajecten). Daarnaast werden ook de leden van de adviesraad en jongeren die gebruik maken van de bib bevraagd (ook dit is te lezen in het onderdeel participatietrajecten).

Toekomstgericht advies
Net als het schepencollege vindt onze adviesraad dat er inderdaad nood is aan studieruimte waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten en een stilteplek voor onthaasting. Na onze rondleiding is het voor ons echter duidelijk dat er hiervoor in de huidige infrastructuur te weinig plaats is (de laatste jaren werden de lokalen in de bib ingenomen door ambtenaren van het CC De Herbakker en het STIP) en dat het gebouw zich zonder infrastructurele ingrepen niet leent tot het creëren van een levendige derde plek. 

Nochtans stellen we uit de bevragingen vast dat de huidige jeugd de bibliotheek anno 2022 nog steeds een belangrijke ontmoetings- en belevingsplaats vindt. Dit verplicht ons om onze blik te verruimen en toekomstgericht te brainstormen. 

De toekomstchallenge voor de BIB is het (nog) lager maken van haar drempel en vooral zichtbaar zijn en naar buiten komen: burgers opzoeken en het gesprek aangaan, op de meest diverse plekken. Een bruisende bibliotheek is een open huis waar oud en jong, arm of rijk, niet-geletterd of cultureel ontwikkeld terecht kunnen voor diverse activiteiten en contacten. Dit kruisbestuivingspunt zorgt voor meer animo in de omringende handel en horeca. 
Na de brainstorm komen we tot de conclusie dat we ons misschien eens de vraag moeten durven stellen of een andere locatie geen nieuwe impulsen kan geven in onze stad? Een grondig gewijzigd centrum waar de bibliotheek net als andere diensten een plek kan krijgen, is een idee waar sommigen opportuniteiten in zien. De Markt en ruimere omgeving kan dan een nieuwe ontmoetingsplaats vormen waar burgers al lang van dromen.
Eeklo is en zal de scholenstad van het Meetjesland blijven en brengt een ware toestroom van pendelende leerlingen en onderwijzend personeel teweeg. Een bibliotheek kan voor hen het kloppend hart van de stad worden indien op de juiste plek ingebed. Het belevingsaspect zal hierdoor een nieuwe impuls krijgen.

...

Onze adviesraad vindt dan ook dat het moment rijp is om met de vele kansen die een bib op allerlei vlakken kan bieden een totaal nieuw concept uit te denken hetzij aan de huidige ABC-site of op een meer centrale locatie in onze stad waar de jeugd op een positieve manier kan samenkomen. 
We hopen dat jullie ons kunnen volgen in dit verhaal: samen bouwen aan een veilige, comfortabele 
en uitnodigende stad waarbinnen natuur, handel, onderwijs, diensten en cultuur hun plek krijgen. 

Voorstellen:

1. Naar een robuust natuurnetwerk.
2. Soorten om trots op te zijn.
3. Groene zones met elkaar verbinden.
4. Meer natuur zorgt voor meer welzijn.
5. Natuur en erfgoed, één verhaal.
6. Voeding en landbouw: op naar de shift.
7. Energie voor de toekomst.
8. Mobiliteit: er moet iets bewegen.
9. Ruimtelijke ordening: de kern van de zaak.
10. Naar een grondige herwaardering van water.

'Lokale besturen spelen een cruciale rol bij de lokale vertaling van de Vlaamse mantelzorgdoelen en -projecten. Zij hebben de mogelijkheid om de behoeften van mantelzorgers op een directe en effectieve manier te benaderen, dankzij hun nabijheid en directe contact met de gemeenschap.'

Werkgroep Mantelzorg Meetjesland wil dit op volgende manieren:

1. HERKENNING EN ERKENNING VAN MANTELZORGERS

'Alvorens mantelzorgers te ondersteunen, is het belangrijk om zoveel mogelijk mantelzorgers te identificeren. De overheid streeft er daarom naar dat mantelzorgers worden herkend door zorginstellingen, werkgevers en de gemeenschap. Hun rol en bijdragen worden erkend en gewaardeerd, wat kan bijdragen aan hun welzijn en motivatie.'

Vertaling naar mogelijke acties voor lokale besturen: registratiesysteem, sensibilisering, mantelzorgkaart.

2. ONDERSTEUNING VAN MANTELZORGERS

'De Vlaamse overheid streeft ernaar om mantelzorgers toegang te geven tot diverse ondersteuningsmogelijkheden, zoals respijtzorg (tijdelijke overname van zorgtaken), psychologische ondersteuning en praktische hulp. Dit helpt mantelzorgers om hun zorgtaken vol te houden zonder zelf overbelast te worden.'

Vertaling naar mogelijke acties voor lokale besturen: financiële steun, respijtzorg, trainingen/workshops, bijeenkomsten.

3. INFORMATIE EN ADVIES VOOR MANTELZORGERS

'Mantelzorgers hebben vaak behoefte aan specifieke informatie over zorgmogelijkheden, regelingen en wetgeving. De overheid wil ervoor zorgen dat mantelzorgers goed geïnformeerd zijn over hun rechten en de beschikbare ondersteuning, zodat ze beter in staat zijn om zorgbeslissingen te nemen en de benodigde hulp te vinden.'

Vertaling naar mogelijke acties voor lokale besturen: informatiepunt, digitaal platform, voorlichtingsbijeenkomsten.

'In het kader van het huidige Vlaams Mantelzorgplan investeerde de overheid in volgende 5 projecten. De mantelzorgverenigingen en Vivel streven ernaar deze initiatieven duurzaam te verankeren en uit te breiden in het Vlaams zorg- en welzijnslandschap.'

1. MANTELZORGBELEID OP HET WERK

'Dit project sensibiliseert werkgevers en personeelsdiensten om aandacht te hebben voor mantelzorgers op de werkvloer. Een training voor HR-medewerkers, infosessies voor mantelzorgers op de werkvloer of een begeleidingstraject op maat van een onderneming behoren tot de mogelijkheden om werkgevers te ondersteunen bij het installeren van een mantelzorgvriendelijk(er) personeelsbeleid.'

Vertaling naar mogelijke acties voor lokale besturen: flexibele werktijden, samenwerking met werkgevers, kinderopvang en buitenschoolse opvang.

2. MANTELZORGONDERSTEUNING BIJ SCHARNIERMOMENTEN

'Scharniermomenten in de zorg, zoals een opname in een ziekenhuis of woonzorgcentrum, zijn ook voor de mantelzorger ingrijpende momenten. Toch worden ze op deze cruciale momenten vaak vergeten. Dit project wil zorgprofessionals sensibiliseren en de tools aanbieden om mantelzorgers zoveel mogelijk te betrekken bij het zorgproces en bij beslissingen over de zorg van hun naaste.'

Vertaling naar mogelijke acties voor lokale besturen: proactieve informatieverspreiding, samenwerking met zorginstellingen en huisartsen.

3. JONGE MANTELZORGERS

'Jonge mantelzorgers moeten net als andere jongeren kunnen deelnemen aan alle facetten van het leven. Dit project zet in op sensibilisering en projecten in het onderwijs, zodat jonge mantelzorgers beter (h)erkend en ondersteund worden.'

Vertaling naar mogelijke acties voor lokale besturen: sensibilisering en bewustwording, proactieve en toegankelijke informatievoorziening, workshops, school-en studieloopbaanbegeleiding, emotionele en psychologische ondersteuning.

4. PSYCHOSOCIALE ONDERSTEUNING

'Mantelzorgers zijn de stille helden van de zorg. Ze schenken hun aandacht aan de noden van anderen en zien dat als vanzelfsprekend. Maar hun draagkracht kent grenzen. Mantelzorgers kunnen te maken krijgen met stress, burn-out, angst en depressie door de zware lasten van hun zorgtaken. Dit project wil de psychische noden van mantelzorgers bespreekbaar maken en voorzien in laagdrempelige vormen van psychosociale ondersteuning.'

Vertaling naar mogelijke acties voor lokale besturen: ondersteuningsgroepen en lotgenotencontact, workshops voor stressmanagement, mentale gezondheidsscreenings.

5. OPTIMALISATIE VAN DE WEBSITE MANTELZORGERS.BE

'Mantelzorgers zien vaak niet het bos door de bomen van verlofstelsels, premies en statuten die verspreid zitten over verschillende instanties. Met de vernieuwing en promotie van de website www.mantelzorgers.be, is er een centraal informatiepunt dat basisinformatie rond mantelzorg toegankelijk en helder bundelt.'

Vertaling naar mogelijke acties voor lokale besturen: actief promoten, bekendmaken, eigen activiteiten toevoegen.

De Werkgroep Mantelzorg heeft de voorbije jaren intensief ingezet op de uitrol van deze 5 projecten binnen de regio. Ze willen naar de toekomst toe de samenwerkingen hierin met de lokale besturen versterken en hier verder blijven op inzetten.

Een lokaal bestuur kan een cruciale rol spelen bij de uitwerking van deze projecten door concrete acties en initiatieven te nemen.

(Uit: Mantelzorgers, Lokaal verbinden, informeren en waarderen - Werkgroep Mantelzorg Meetjesland)

Het MOBP heeft 10 grote aandachtspunten voor lokale besturen:

• Toegankelijkheid: de stad/gemeente streeft naar integrale toegankelijkheid. Dit is het beschikbaar, bereikbaar, betreedbaar, begrijpbaar, bruikbaar en betaalbaar maken van gebouwen, omgeving, communicatie en dienstverlening voor iedereen.
• Mobiliteit: de stad/gemeente draagt ertoe bij dat mensen die minder mobiel zijn voldoende mogelijkheden hebben om zich vlot te verplaatsen, zowel binnen de stad/gemeente, binnen de regio als naar omliggende steden en gemeenten.
• Communicatie: de stad/gemeente zorgt voor toegankelijkheid in haar eigen briefwisseling en communicatie. Bedoeling is dat alle burgers de informatie die ze wensen, kunnen krijgen, begrijpen én gebruiken.
• Dienstverlening: de stad/gemeente houdt rekening met de verwachtingen en noden van personen met een beperking, verbetert haar dienstverlening en leidt hiervoor haar personeel op.
• Participatie & inspraak: de stad/gemeente maakt werk van de participatie en inspraak van personen met een beperking bij het opstellen en uitwerken van haar verschillende lokale beleidsplannen, in het bijzonder van het sociaal beleidsplan.
• Wonen: de stad/gemeente informeert en stimuleert geïntegreerd, aanpasbaar en levenslang wonen (meegroeiwonen, kangoeroewoningen).
• Opleiding, kinderopvang, onderwijs en tewerkstelling: de stad/gemeente heeft aandacht voor personen met een beperking in kinderopvang, in het onderwijs, in opleiding en tewerkstelling, door binnen die sector en samen met verenigingen te werken aan toegankelijkheid, integratie en participatie.
• Sport: de stad/gemeente stimuleert het sporten voor, door en met personen met een beperking.
• Vrije tijd, cultuur & toerisme: de stad/gemeente zorgt voor aangepaste, toegankelijke initiatieven op vlak van vrije tijd, cultuur en toerisme.
• Financiële & logistieke ondersteuning: de stad/gemeente zorgt, waar nodig, voor financiële en logistieke ondersteuning voor personen met een beperking, en vertaalt dit ook in de gemeentelijke begroting.

Handvaten voor een duurzaam materialenbeleid in de regio:

• juridisch kader;
• Lokaal Materialenplan (optimalisatie ophaling/inzameling, afvalpreventie, norm);
• opportuniteiten op gebied van warmteafzet, vergroening, CO2-captatie;
• materialenbeheer is meer dan afvalbeheer – bijdrage tot circulaire economie.

Lokale overheden plannen hun investeringen in het openbare domein vanuit een focus op het stimuleren van duurzame mobiliteit (wandelen, fietsen, openbaar vervoer) en verkeersveiligheid.

Het Ruimterapport toont aan dat in zowat elke Vlaamse gemeente lokale wegen zonder adressen of verbindende functies aanwezig zijn. Het gaat om maar liefst 18.000 km functieloze wegen. Deze landelijke wegen kunnen, al dan niet na ontharding, gereserveerd worden voor fietsers of onderdeel worden van het netwerk van trage wegen.

Op lokale wegen kan gemengd verkeer, als er weinig gemotoriseerd verkeer is en bij lage snelheden. Op de gekende zwarte punten moet maximaal de kaart getrokken worden van veiligheid, ook als dat ten koste gaat van doorstroming van gemotoriseerd verkeer. Tot slot moeten fietsers niet alleen veilig zijn, ze moeten zich ook veilig voelen.

Richt steden en gemeentelijke kernen zo in dat alle diensten zich op 15 minuten afstand bevinden

• Investeren in duurzame mobiliteit is investeren in bereikbaarheid. Via regelgeving en doelgerichte maatregelen hebben regio’s en steden/gemeenten de instrumenten in handen om ervoor te zorgen dat alle diensten vlot bereikbaar zijn via de fiets (of te voet en met het openbaar vervoer).

Herverdeel de openbare ruimte

• Stimuleer de leefbaarheid door een duurzaam evenwicht te zoeken in de openbare ruimte. Hierbij moet prioritair ingezet worden op voetgangers, fietsers en openbaar vervoer, net als groene ruimte en ontmoetingsplaatsen.

1. Investeer in hulp die voor iedereen toegankelijk is.
2. Zet in op meer mentaal welzijn.
3. Garandeer vlotte hulp bij conflicten en crisissen in gezinnen en relaties.
4. Waarborg de toekomst van kinderen en jongeren.
5. Los dak- en thuisloosheid op.
6. Garandeer hulp voor alle slachtoffers en voorkom nieuwe slachtoffers.
7. Zorg voor hulp en perspectief voor mensen in precaire verblijfsituaties en mensen met een migratieachtergrond.

In het hoofdstuk Trends wordt hier al naar verwezen.

Meer info via volgende link: https://www.vvsg.be/dossiers/memorandum-2024